Στο μικροσκόπιο της κυβέρνησης έχει μπει η «εργαλειοθήκη» της Κομισιόν για τα συμπεριφορικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας άμεσης απόδοσης, με τις Βρυξέλλες να απευθύνουν πρόσκληση προς όλα τα κράτη-μέλη να παρουσιάσουν έως τις αρχές Ιουλίου όλες τις πρωτοβουλίες που σχεδιάζουν για να επιτύχουν βραχυπρόθεσμη μείωση της ζήτησης για ενέργεια και τα εκτιμώμενα οφέλη. «Το να μην κάνουμε τίποτε στο μέτωπο των εθελοντικών δράσεων για εξοικονόμηση ενέργειας δεν είναι επιλογή», σημειώνουν αρμόδια στελέχη, παραπέμποντας στις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναλάβει άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία και που πηγαίνουν πέρα από την «επιχείρηση θερμοστάτη».

Καθώς όλα δείχνουν ότι το κόστος της ενέργειας θα διατηρηθεί υψηλό για το ορατό μέλλον, η ελληνική κυβέρνηση συνειδητοποιεί ότι είναι επιτακτική ανάγκη οι παρεμβάσεις για τη μείωση των τιμών να συνδυαστούν με παρεμβάσεις για τη μείωση της ζήτησης για ενέργεια, αναγνωρίζοντας ότι τα συμπεριφορικά μέτρα που να εστιάζουν στη μείωση της ενέργειας που χρησιμοποιείται για τη θέρμανση/ψύξη των κτηρίων, αλλά και για τις μεταφορές, μπορεί να συνεισφέρουν ουσιωδώς στο εγχείρημα της ελάφρυνσης των νοικοκυριών. Ο συνδυασμός χρήσης τέτοιων μέτρων για τη θέρμανση/ψύξη κτηρίων και τις μεταφορές θα μπορούσαν να οδηγήσουν άμεσα σε μείωση 5% της τελικής κατανάλωσης φυσικού αερίου, δηλαδή 13 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο και αντίστοιχη μείωση 5% στην κατανάλωση βενζίνης.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Επιτροπής, μια στοχευμένη εκστρατεία ενημέρωσης με στόχο την πάταξη της «ενεργειακής σπατάλης» στα νοικοκυριά θα μπορούσε να οδηγήσει σε ετήσια εξοικονόμηση 11 Mtoe (μεγατόνων ισοδυνάμου πετρελαίου) τον χρόνο. Θα περιλάμβανε δε προτροπές προς τους πολίτες να μειώσουν τη θερμοκρασία στα κλιματιστικά και τα θερμαντικά σώματα, να αποφεύγουν την κατανάλωση ενέργειας σε ώρες αιχμής, να κλείνουν τις πόρτες σε αίθουσες που κλιματίζονται, να κλείνουν τα φώτα όταν δεν χρειάζονται και να περιορίζουν τη χρήση ενέργειας στα καταστήματα.

Ετήσια εξοικονόμηση της τάξης των 3,5 Mtoe θα μπορούσε να προκύψει από την ένταση των ενεργειακών επιθεωρήσεων στα κτήρια και την αυξημένη χρήση των Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης. Άλλοι 0,7 Mtoe θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν με τη χρήση καινοτόμων χρηματοδοτικών σχημάτων και προϊόντων που θα ενθάρρυναν τη λήψη μέτρων για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

Ο ρόλος της θερμοκρασίας στους λέβητες

Σύμφωνα με την Κομισιόν, 2,5 Mtoe τον χρόνο θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν εάν δεν άλλαζε η θερμοκρασία στους λέβητες στα συστήματα θέρμανσης των κτηρίων και ακόμη 1,5 Mtoe εάν χορηγούνταν χρηματοδοτικά/φορολογικά κίνητρα για την ταχεία διείσδυση των αντλιών θέρμανσης και την αντικατάσταση των καυστήρων φυσικού αερίου. Αντίστοιχη εξοικονόμηση (1,5 Mtoe) υπολογίζεται ότι μπορεί να προκύψει μέσω της χορήγησης κινήτρων για εγκατάσταση αυτοματοποιημένων συστημάτων που παρακολουθούν και προσαρμόζουν την κατανάλωση ενέργειας στα κτήρια.

Η εργαλειοθήκη της Κομισιόν περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και πλειάδα μέτρων που αφορούν τον τομέα των μεταφορών, με τις Βρυξέλλες να παραδέχονται πάντως ότι τα πιο υψηλής αποδοτικότητας μέτρα είναι αυτά που απαιτούν πρόσθετη χρηματοδότη που ως γνωστόν δεν προβλέπει το Repower EU.

Έτσι, αυξημένη έμφαση δίνεται -μεταξύ άλλων- στην ταχύτερη διείσδυση των οχημάτων μηδενικών ρύπων (όπου η Ελλάδα υστερεί σε σχέση με τον μέσο όρο τις Ε.Ε.), τις επενδύσεις για δημόσια προσβάσιμες υποδομές φόρτισης και για «πράσινα» δημόσια μέσα μεταφοράς.