Διεθνής κατακραυγή κατά της Λευκορωσίας για την «κρατική αεροπειρατία»
Παγκόσμια κατακραυγή έχει προκαλέσει η πρωτοφανής ενέργεια της Λευκορωσίας να εξαναγκάσει χθες σε προσγείωση στο Μινσκ την πτήση της Ryanair από την Αθήνα στο Βίλνιους, στην οποία επέβαιναν και 11 Ελληνες, για να συλλάβει έναν αντικαθεστωτικό δημοσιογράφο.
Η μια μετά την άλλη οι κυβερνήσεις των χωρών καταδικάζουν την στάση της κυβέρνησης του Αλεξάντερ Λουκασένκο να για την «κρατική αεροπειρατεία», όπως τη χαρακτήρισε και το ελληνικό ΥΠΕΞ, και να εξαναγκάσει σε προσγείωση και μάλιστα υπό την απειλή πολεμικού αεροσκάφους το αεροπλάνο της Ryanair, προκειμένου να συλληφθεί ο δημοσιογράφος Ρόμαν Προτάσεβιτς. Η πτήση αναχώρησε τελικά μετά από ώρες ταλαιπωρίας, χωρίς τον αντικαθεστωτικό δημοσιογράφο, ο οποίος κρατείται από τις αρχές της Λευκορωσίας, ενώ πληροφορίες ανέφεραν ότι εκτός του Προτάσεβιτς, άλλα 5 άτομα (όλοι Λευκορώσοι) έμειναν στο Μινσκ και δεν μετέβησαν στο Βίλνιους όταν επετράπη στο αεροσκάφος να απογειωθεί ξανά.
Το χρονικό του θρίλερ
Αεροσκάφος της ιρλανδικής Ryanair, που εκτελούσε απευθείας δρομολόγιο από την Αθήνα στο Βίλνιους της Λιθουανίας, υποχρεώθηκε από τις Αρχές της Λευκορωσίας σε αναγκαστική προσγείωση στο αεροδρόμιο του Μινσκ το απόγευμα της Κυριακής. Ο λόγος; Στο αεροσκάφος επέβαινε, μεταξύ άλλων, ο ακτιβιστής δημοσιογράφος Ρόμαν Προτασέβιτς, τον οποίο το καθεστώς Λουκασένκο καταζητούσε με την κατηγορία της «τρομοκρατικής δράσης». Μετά την προσγείωση στο Μινσκ όλοι οι επιβάτες πέρασαν από έκτακτο έλεγχο ασφαλείας, όπου οι Αρχές εντόπισαν και συνέλαβαν τον 26χρονο δημοσιογράφο. «Θα με εκτελέσουν», ήταν τα τελευταία λόγια αγωνίας του Προτασέβιτς πριν πέσει στα χέρια της αστυνομίας, όπως τα μετέφερε συνεπιβάτης του.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στη συγκεκριμένη πτήση είχαν επιβιβαστεί από την Αθήνα μυστικοί πράκτορες, οι οποίοι μόλις το αεροσκάφος μπήκε στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας άρχισαν να προκαλούν ένταση, προειδοποιώντας μάλιστα για τοποθέτηση βόμβας στο αεροσκάφος, με προφανή στόχο να το οδηγήσουν σε έκτακτη προσγείωση. Πολεμικό αεροσκάφος της Λευκορωσίας, τύπου MiG-29, απογειώθηκε για να «συνοδεύσει» το πολιτικό αεροσκάφος της Ryanair στο αεροδρόμιο του Μινσκ. Εκεί οι Λευκορώσοι συνέλαβαν τον δημοσιογράφο.
Γιατί ήταν στην Αθήνα ο Προτάσεβιτς
Όπως ανακοίνωσε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ο Προτάσεβιτς βρισκόταν στην Αθήνα ως μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόσφκαγια, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα.
Η Τιχανόφσκαγια ήταν υποψήφια στις προεδρικές εκλογές στη Λευκορωσία πέρυσι και έχει ανακηρυχθεί ως «ηγέτιδα της χώρας εν εξορία», κατηγορώντας τον Λουκασένκο για εκτεταμένη νοθεία κατά τις περσινές εκλογές.
«Το καθεστώς ανάγκασε το αεροπλάνο της Ryanair να προσγειωθεί στο Μινσκ για να συλλάβει τον δημοσιογράφο και ακτιβιστή Ραμάν Προτάσεβιτς. Αντιμετωπίζει τη θανατική ποινή στη Λευκορωσία. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωσή του, έρευνα της ICAO και κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας», έγραψε στο Twitter η Τιχανόφσκαγια. «Το καθεστώς του Λουκασένκο έθεσε σε κίνδυνο τις ζωές των επιβατών στο αεροπλάνο. Από τώρα, κανένας που πετά πάνω από τη Λευκορωσία δεν μπορεί να είναι ασφαλής. Χρειάζεται διεθνής αντίδραση!».
Μισέλ: Στη Σύνοδο Κορυφής το άνευ προηγουμένου περιστατικό
Οι αντιδράσεις από την ΕΕ ήταν άμεσες και έντονες. Την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτασέβιτς ζήτησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, με ανακοίνωση που εξέδωσε, τονίζοντας ότι «το περιστατικό δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες».
Ειδικότερα, ο Σαρλ Μισέλ ανέφερε: «Καταδικάζω με τον πιο ισχυρό τρόπο την αναγκαστική προσγείωση πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας, στις 23 Μαΐου 2021 και την αναφερόμενη κράτηση από τις Αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ρομάν Προτασέβιτς. Καλώ τις Αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσουν αμέσως τον κρατούμενο επιβάτη και να εγγυηθούν πλήρως τα δικαιώματά του».
«Οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν αύριο (σ.σ.: Δευτέρα) αυτό το άνευ προηγουμένου περιστατικό κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», προσθέτει. Τέλος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπογραμμίζει ότι «το περιστατικό δεν θα μείνει χωρίς συνέπειες», ανέφερε χθες ο κ. Μισέλ.
Πιθανή η επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα πληροφορίες ανέφεραν ότι οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν στη σημερινή σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την εκτροπή και τον εξαναγκασμό σε προσγείωση στο Μινσκ της Λευκορωσίας αεροσκάφους της Ryanair, καθώς και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε στελέχη του κρατικού μηχανισμού του Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Στο διήμερο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το πρόγραμμα περιλάμβανε συζητήσεις για την πανδημία του νέου κορονοϊού, την κλιματική αλλαγή και τη Ρωσία. Όμως εκπρόσωπος του προέδρου Σαρλ Μισέλ κατέστησε σαφές ότι η Λευκορωσία προστέθηκε στην ατζέντα. «Οι συνέπειες και οι πιθανές κυρώσεις θα συζητηθούν» στη Σύνοδο Κορυφής, ανέφερε ο εκπρόσωπος. Αυτό το «συμβάν άνευ προηγουμένου» δεν «θα μείνει χωρίς συνέπειες», διεμήνυσε ο ίδιος ο κ. Μισέλ, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε.